13 december 2022
Prof. dr. L. Kuipers (TUD)
Het centrale doel van nanofotonica is het beheersen en manipuleren van licht op de nanoschaal, met andere woorden op een lengteschaal die (significant) kleiner is dan haar golflengte. Eigenlijk zou dit onmogelijk moeten zijn door het golfkarakter van licht en de aard van de licht-materie wisselwerking. Een bekend voorbeeld van de grenzen die het golfkarakter stelt aan de kleinste lengteschaal die haalbaar is, is de zogeheten diffractielimiet. Deze limiet is bepalend voor het kleinste detail dat je kunt zien met een (optische) microscoop, zo’n halve golflengte oftewel ca. 300 nm voor zichtbaar licht. Toch zijn onderzoekers in staat om met uitgekiende nanostructuren licht op een nog kleinere schaal naar hun hand te zetten. In deze lezing licht ik een tipje van de sluier op over hoe dit in zijn werk gaat en welke fascinerende fenomenen dan mogelijk worden: langzaam licht, materialen die meer dan transparant lijken en wellicht zelfs onzichtbaarheid mogelijk maken. Ik zal laten zien hoe we dit gedrag ook zichtbaar kunnen maken met een speciale microscoop die de diffractielimiet breekt. Deze ultieme beheersing van licht heeft ook tal van toepassingen: efficiëntere zonnecellen en verlichting, gevoelige sensoren voor het opsporen van ziektekiemen en een sneller en energiezuiniger internet.
